भारतीय सेयर बजारका लागि पनि सोमबार सबैभन्दा खराब दिन साबित भयो। बम्बे स्टक एक्सचेन्ज (बीएसई) सेंसेक्स १९४२ अंक घटेर ३५६३५ अंकमा बन्द भयो। त्यस्तै नेशनल स्टक एक्स्चेञ्ज (एनएसइ) निफ्टी ५३८ अंक चिप्लिएर १०४५१ मा अड्कियो। सेयर बजारमा अएको भइचालोका कारण भारतीय लगानीकर्ताहरूको ६५ खर्ब भारू स्वाहा भएको छ ।
सेंसेक्समा यो अहिलेसम्मकै सबैभन्दा बढी गिरावट हो । विश्वव्यापी घातक कोरोना भाइरसको प्रकोप र कच्चा तेलको मूल्यमा ठूलो गिरावटको डरले बजारमा ठूलो गिरावट दर्ता गर्यो।
विश्वभरका प्रायस् बजारहरू रातो निशानमा व्यापार गर्दै छन्, घरेलु बजारलाई एक ठूलो झुकाउको कारण। जापानको निक्केइमा ५.२ प्रतिशत, अस्ट्रलियाके सेयरबजारमा ६.४ प्रतिशत गिरावट देखिएको छ । एमएससीआईको पेसिफिक इंडेक्समा ३.९ प्रतिशत गिरावट भएको छ । २०१५ पछिको यो सबैभन्दा बढी गिरावट हो । त्यस्तै संघाइ ब्लू चिपमा २.८ प्रतिशत गिरावट आएको छ ।
देशी लगानीकर्ताहरूको भारी बिक्री र देशको पाँचौं ठूलो बैंक यस बैंकको कारण शेयर बजारले अर्थतन्त्रको स्थिरतामा पनि प्रभाव पारेको थियो। अझै कच्चा तेलको मूल्यमा भएको ठूलो गिरावटको कारण सोमबार बजारमा असर परेको हो । कच्चा तेलको मूल्य भारतीय अर्थतन्त्रका लागि सकारात्मक भए पनि भारतीय लगानीकर्ताहरू अन्योलमा छन् । दलाल स्ट्रिटका लगानीकर्ताहरूका अनुसार बजार गिरावटका कारण यस्ता छन् ।
तेलको मूल्यमा भारी गिरावट
तेल उत्पादन गर्ने देशहरूको संगठन ओपेकसँगको वार्ता असफल भएपछि साउदी अरेबियाले कच्चा तेल उत्पादन बढाउने निर्णय गर्या । यसले तेलको मूल्यमा ३०५ भन्दा बढी गिरावट आएको छ। यो पहिलो खाडी युद्ध पछि कच्चा तेलको मूल्य मा सबै भन्दा ठूलो ड्रप छ। साउदीको फैसलापछि रिलायंस इंडस्ट्रीज र ओएनजीसीको सेयरमा १२ प्रतिशत गिरावट भयो।
विश्लेषकहरूले तेलको मूल्यमा भएको गिरावटलाई भारतीय अर्थतन्त्रको लागि राम्रो देखिएको छैन भने भारत तेलको आयातमा निर्भर रहेको छ। म्याक्वेरीका भिक्टर शउट्स भन्छन्, यसको सबैभन्दा गम्भीर असर ती क्षेत्रहरूमा पर्नेछ जो तेलको मूल्यमा निर्भर छन्। यो सत्य हो कि भारतले महँगो तेल खर्च गर्न सक्दैन, तर एकदम कम तेलको मूल्य पनि यसको लागि घातक हुनेछ। धेरै कम तेलको मूल्य अर्थतन्त्रका लागि नकारात्मक छ र सकारात्मक होइन।
कोरोना भाइरस संक्रमण
लगानीकर्ताहरू घातक कोरोना भाइरसको विश्वव्यापी प्रकोपले गर्दा हुने आर्थिक क्षतिको बारेमा अत्यन्त डराएका छन्। यस भाइरसले संक्रमित मानिसहरू विश्वव्यापी १ करोड ७ लाख नाघेको छ।
इटालीमा, मरेकाहरूको संख्या पछिल्लो २४ घण्टामा १३० बाट ३६६ पुगेको छ। देशका धेरै भागहरू ताल्चा लगाइएको छ र करीव १० लाख मानिसहरूलाई अनुगमन भइरहेको छ। विभिन्न आर्थिक विश्लेषकहरूको अनुमानका अनुसार कोरोना भाइरसले २४ खर्ब अमरिकी डलरसम्मको क्षति भएको छ।
यस बैंककाे संकट
व्यापारीहरूले यस बैंकको संकटका कारण देशको बैंकिङ प्रणालीको स्थिरतामाथि प्रश्न उठाइरहेको छ । जसले शेयर बजारका लगानीकर्तालाई झस्काएको छ। अधिकांश वित्तीय कम्पनीहरूले यस बैंकमा लगानी गरेका छन्। यस बैंकको रेटिंग डाउनग्रेड गरिएको छ।
बिदेशी लगानीकर्ता संकित
विदेशी संस्थागत लगानीकर्ताको भारी बिक्रीका कारण शेयर बजारको चिन्ता बढेको छ। एकॉर्ड फिनटेक डाटाका अनुसार एफपीआईले पछिल्ला ज्ञछ सत्रमा बजारबाट २ खर्ब १९ अर्ब भारू निकासा गरेका छन्। त्यहाँ २४ फेब्रुअरी पछि एफपीअइले बिक्री मात्रै गरिरहेको छ ।
एजेन्सी