काठमाडौं। काठमाडौं महानगरपालिकाका मेयर बालेन्द्र शाह (बालेन) ले आगामी प्रतिनिधि सभा निर्वाचनअघि नै मेयर पदबाट राजीनामा दिने तयारी गरेका छन्। राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) मा प्रवेश गरेका बालेनले फागुन २१ को निर्वाचनमा प्रतिनिधि सभा सदस्यको उम्मेदवार बन्ने भएपछि मेयर पद त्याग्ने निर्णय गरेका हुन्।
रास्वपा सभापति रवि लामिछाने र बालेनबीच बृहत एकतामा हस्ताक्षर भएसँगै उनी औपचारिक रूपमा रास्वपा नेता बनेका छन्। सहमति अनुसार बालेन संसदीय दलको नेता र भावी प्रधानमन्त्रीको उम्मेदवार बन्ने तय भएको छ।राजीनामा दिने मिति भने अझै टुंगो लागिनसकेको मेयर बालेनका स्वकीय सचिव भूपदेव शाहले जानकारी दिएका छन्। "कहिले राजीनामा दिने भन्ने यकिन भइसकेको छैन। महानगरपालिकामा के-कति कामहरू बाँकी छन्, त्यसका लागि कति समय लाग्छ त्यसबारे हेर्दैछौं। अबको केही हप्तामा राजीनामा दिने तयारी हो," उनले भने। पुसभरिमा नै राजीनामा दिनसक्ने उनले संकेत गरेका छन्।
निर्वाचन आयोगमा आइतबार र सोमबार सबै दलहरूले बन्द सूची बुझाउनुपर्ने भएकाले राजीनामा दिने विषयमा छिट्टै निर्णय हुने देखिन्छ। निर्वाचन ऐन अनुसार सार्वजनिक पदमा बहाल रहेका व्यक्तिले चुनाव लड्न पदबाट राजीनामा दिनुपर्ने व्यवस्था छ। बालेनले तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको गढ मानिने झापा क्षेत्र नम्बर ५ बाट चुनाव लड्ने चाहना व्यक्त गरेका छन्। तर उनी त्यहीँबाट लड्ने वा नलड्ने यकिन भइनसकेको स्वकीय सचिव भूपदेव शाहले बताएका छन्। झापा ५ नेकपा एमालेको बलियो गढका रूपमा रहेको छ र केपी ओली आफैंले त्यहीँबाट चुनाव लड्ने गरेका छन्। यदि बालेनले त्यहीँबाट उम्मेदवारी दिए भने राजनीतिक रूपमा चासोको विषय बन्ने निश्चित छ।
रास्वपाले बालेनलाई प्रधानमन्त्रीको उम्मेदवार मानेर निर्वाचनमा जाने भएको छ। ७ बुँदे सहमतिपत्र अनुसार रास्वपाको केन्द्रीय सभापति रवि लामिछाने रहने र आगामी प्रतिनिधि सभाको निर्वाचनपछि संसदीय दलको नेता तथा भावी प्रधानमन्त्रीको उम्मेदवार बालेन हुने व्यवस्था छ।
बालेन सन् २०२२ मा स्वतन्त्र उम्मेदवारका रूपमा काठमाडौं महानगरपालिकाको मेयरमा निर्वाचित भएका थिए। उनको कार्यकालमा काठमाडौंमा अतिक्रमण हटाउने, सडक विस्तार गर्ने र सार्वजनिक खानेपानी व्यवस्थापनमा सुधार गर्ने जस्ता काम भएका थिए। उनको शैली र काम गर्ने तरिकाले ठूलो जनसमर्थन पाएको थियो।
तर, अब उनले स्थानीय तहको नेतृत्व छाडेर राष्ट्रिय राजनीतिमा प्रवेश गर्न लागेका छन्। मेयर पद रिक्त भएपछि काठमाडौं महानगरपालिकाको नेतृत्व कसले सम्हाल्ने भन्ने विषय पनि चासोको विषय बनेको छ। स्थानीय स्वशासन ऐन अनुसार मेयर पद रिक्त भएमा उपमेयरले मेयरको जिम्मेवारी सम्हाल्ने व्यवस्था छ। हाल काठमाडौं महानगरपालिकाकी उपमेयर सुनिता डंगोल छन्।
राजनीतिक विश्लेषकहरूका अनुसार बालेनले स्थानीय तहबाट सिधै प्रधानमन्त्रीको दौडमा प्रवेश गर्नु नेपाली राजनीतिमा अभूतपूर्व घटना हो। यसले परम्परागत राजनीतिक दलहरूलाई चुनौती दिने र नयाँ राजनीतिक समीकरण बनाउने सम्भावना रहेको उनीहरूको भनाइ छ। फागुन २१ को चुनावमा बालेनको उम्मेदवारीले कस्तो प्रभाव पार्छ भन्ने विषय राजनीतिक सर्कलमा चर्चाको विषय बनेको छ।