काठमाडौं। तीन दशकभन्दा लामो समयदेखि नेपाली कपडा उद्योगमा सक्रिय प्रगति टेक्सटाइल इन्डस्ट्रिज प्राइभेट लिमिटेडको वित्तीय स्थितिमा उल्लेख्य सुधार आएको छ। कम्पनीको सुधारिएको आर्थिक कार्यसम्पादनलाई मध्यनजर गर्दै इन्फोमेरिक्स क्रेडिट रेटिङ नेपाल लिमिटेडले दीर्घकालीन बैंक सुविधाको रेटिङ आईआरएन बी प्लसबाट आईआरएन बीबी माइनसमा स्तरवृद्धि गरेको छ।
आर्थिक वर्ष २०२४/२५ मा कम्पनीले ५६ करोड रुपैयाँबाट २५ प्रतिशतले बढेर ७० करोड रुपैयाँको व्यापार गरेकाे हाे। नयाँ उत्पादन लाइनको थप, बजार विस्तार र राम्रो मूल्य प्राप्तिका कारण राजस्वमा उल्लेख्य वृद्धि भएको रेटिङ एजेन्सीले जनाएको छ। कम्पनीको ऋण सुरक्षा सूचकहरूमा पनि उल्लेख्य सुधार आएको छ। ब्याज कभरेज अनुपात आव २०२३/२४ को १.६६ गुणाबाट बढेर २०२४/२५ मा २.५३ गुणा पुगेको छ। त्यस्तै ऋण सेवा कभरेज अनुपात १.६६ बाट २.७४ मा सुधार भएको छ।
शुद्ध नाफा मार्जिनमा पनि उल्लेख्य सुधार आएको छ। आव २०२३/२४ मा नकारात्मक ३.४८ प्रतिशत रहेको शुद्ध नाफा मार्जिन चालु आवमा सकारात्मक १.४६ प्रतिशत पुगेको छ। कम ब्याज खर्चका कारण यस्तो सुधार आएको रेटिङ प्रतिवेदनमा उल्लेख छ।
पूँजी संरचनामा सुधार
कम्पनीको गियरिङ अनुपात ३.०५ गुणाबाट घटेर २.८१ गुणामा झरेको छ। कार्यशील पूँजी ऋण उपयोगमा कमी आएपछि पूँजी संरचनामा सुधार आएको हो। कार्यशील पूँजी उपयोग गत वर्षको ८५ प्रतिशतबाट घटेर यस वर्ष ६९ प्रतिशतमा सीमित भएको छ।
सन् १९९१ जुनमा स्थापित प्रगति टेक्सटाइलको मुख्य कार्यालय काठमाडौंको विशालनगरमा र उत्पादन इकाई सुनसरीमा रहेको छ। कम्पनी निटिङ, सर्टिङ र सुटिङ उत्पादनमा विशेषज्ञ छ। करिब ८० प्रतिशत धागो नेपाली उत्पादकबाट खरिद गर्ने कम्पनीले आधारभूत रसायन स्थानीय बिक्रेताबाट र विशेष रसायन भारतीय उत्पादकबाट खरिद गर्दै आएको छ।
प्रगति समूहका अध्यक्ष ललित कुमार लोहियासँग व्यवसाय र कर्पोरेट व्यवस्थापनमा ४० वर्षभन्दा बढीको अनुभव छ। प्रबन्ध निर्देशक जितेन्द्र कुमार लोहियासँग ३० वर्षको अनुभव रहेको छ। कम्पनीका सेयरधारकमा जितेन्द्र कुमार लोहिया (४०.३२%), ललित कुमार लोहिया (३०.६५%), दीपक कुमार लोहिया (१९.३५%) र मधु लोहिया (९.६८%) रहेका छन्।
चुनौती र अवसर
उल्लेख्य सुधार भए पनि कम्पनीले केही चुनौतीहरूको सामना गरिरहेको छ। उच्च कार्यशील पूँजी आवश्यकता (४३%), लामो सञ्चालन चक्र (२५९ दिन) र ढिलो प्राप्य असुली मुख्य चुनौती हुन्। इन्भेन्टरी होल्डिङ अवधि ३३२ दिनबाट घटेर २६३ दिनमा आए पनि यो अझै उच्च रहेको रेटिङ एजेन्सीले जनाएको छ।
कच्चा पदार्थको मूल्य र विनिमय दरमा आउने उतारचढावको जोखिम, कम प्रवेश अवरोधका कारण उच्च प्रतिस्पर्धा र संगठित तथा असंगठित दुवै क्षेत्रका खेलाडीहरूको उपस्थिति पनि कम्पनीका लागि चुनौती हुन्। तर, नेपाली कपडा उद्योगको सकारात्मक भविष्य, कम श्रम लागत, आधुनिक उत्पादन प्रविधिको बढ्दो प्रयोग र भारत–चीनजस्ता ठूला बजारको निकटताले कम्पनीको भविष्य उज्ज्वल रहेको रेटिङ प्रतिवेदनमा उल्लेख छ।
नेपाली कपडा उद्योगको सम्भावना
नेपाली कपडा उद्योग, विशेष गरी सर्टिङ, सुटिङ र निटिङ फेब्रिक उत्पादनमा आगामी वर्षहरूमा सकारात्मक वृद्धि हुने अनुमान गरिएको छ। स्थिर घरेलू र निर्यात माग, उपभोक्ता प्राथमिकतामा सुधार र विश्वव्यापी व्यापार सम्बन्धमा सुधारले क्षेत्रको सम्भावनालाई बलियो बनाएको छ।
नेपालको तुलनात्मक रूपमा कम श्रम लागत र आधुनिक उत्पादन प्रविधिको बढ्दो प्रयोगले लागत दक्षता र उत्पादकत्वमा थप वृद्धि गर्न सहयोग गरेको छ। भारत र चीनजस्ता ठूला बजारको निकटताले लजिस्टिक लाभ प्रदान गर्दछ। दिगो र पर्यावरणमैत्री अभ्यासप्रति बढ्दो जागरूकताले विश्वव्यापी कपडा प्रवृत्तिसँग मेल खान्छ र विशिष्ट बजारका लागि अवसर खोल्दछ।